Aktualności

Kierowco! Czy wiesz, że…

- 90% informacji, które docierają do kierowcy, ma charakter wzrokowy? Alkohol pogarsza koordynację wzrokowo-ruchową

- powoduje, że nie jesteś w stanie szybko odebrać i przetworzyć wszystkich bodźców, takich jak np. zmiana świateł na sygnalizatorze czy pojawienie się przeszkody na drodze.

- przeciętny czas reakcji na bodziec zewnętrzny u zdrowego człowieka wynosi od 0,2 do 0,5 sekundy. W przypadku stężenia ok. 0,5 promila alkoholu czas ten wydłuża się o około 30%. Przy stężeniu 1 promila - dwu- lub nawet trzykrotnie!

- po alkoholu gorzej widzimy. Oko wolniej przystosowuje się do ostrego światła i do ciemności. Możemy nie dostrzegać przedmiotów, które znajdują się w półcieniu. Nasz wzrok nie obejmuje szerszego pola, koncentruje się na tym, co znajduje się w centrum.

- alkohol pogarsza nie tylko wzrok, ale też słuch. Osoba nietrzeźwa może mieć problem ze zidentyfikowaniem, z jakiego kierunku dochodzi dźwięk.

- po alkoholu (już przy stężeniu 0,5 promila) nie oceniamy realistycznie swoich możliwości. To zjawisko bardzo niebezpieczne szczególnie dla kierowców!

Amfetamina

Zażycie amfetaminy zazwyczaj zwiększa pewność siebie, upośledza zdolność myślenia oraz analizy i oceny sytuacji. Działanie narkotyku utrzymuje się nawet do kilkunastu godzin, w zależności od przyjętej dawki. Obecność amfetaminy w organizmie można wykryć podczas szybkiego testu z użyciem krwi, śliny lub moczu. Test potwierdzi zawartość narkotyku nawet po kilku dniach od zażycia. U osób, które stosują amfetaminę regularnie, nawet w niewielkich ilościach, test zawsze będzie wskazywał wynik pozytywny.

Jak amfetamina działa na kierowcę:

- wzmaga aktywność ruchową

- zwiększa skłonność do ryzykownej jazdy i osiągania dużych prędkości

- zmniejsza uczucie zmęczenia, a następnie wywołuje wyraźne osłabienie

- powoduje nadpobudliwość.

Metamfetamina i ecstasy

Oba narkotyki są pochodnymi amfetaminy, dlatego sposób ich działania jest bardzo podobny. Działanie obu środków może utrzymywać się do kilkunastu godzin. Wykrywalność w testach narkotykowych również jest mocno zbliżona.

Kokaina

Zażycie kokainy skutkuje odczuciami podobnymi jak w przypadku amfetaminy. Obie substancje zwiększają pewność siebie i subiektywnie wyostrzają odbiór bodźców zewnętrznych. W rzeczywistości jednak zaburzają prawidłowe myślenie, analizę i ocenę sytuacji. W rezultacie odurzona osoba może reagować nieadekwatnie i podejmować ryzykowne decyzje. Kokainę można wykryć po ok. 30 minutach od zastosowania. W moczu narkotyk jest wykrywalny do 7 dni od zażycia.

Jak kokaina działa na kierowcę:

- podwyższa aktywność

- zaburza koncentrację

- zwiększa skłonność do ryzykownej jazdy

Marihuana i haszysz

Oba narkotyki wywołują euforię i mogą powodować halucynacje. Działają odprężająco, ale sprawiają także, że odbiór bodźców zewnętrznych jest zaburzony. Efekty działania pojawiają się niemal natychmiast po wypaleniu skręta i trwają od kilku do nawet 12 godzin. Narkotyk może utrzymywać się w organizmie przez kilkanaście dni. U osób, które stosują go często i regularnie, obecność środka odurzającego można wykryć nawet do roku od ostatniego zażycia.

Jak marihuana i haszysz działają na kierowcę:

- opóźniają czas reakcji

- powodują nadwrażliwość na światło

- zaburzają koncentrację

- upośledzają zdolność oceny odległości

- powodują senność

- spowalniają odbiór bodźców zewnętrznych.

Heroina

Narkotyk może prowadzić do zobojętnienia, wywoływać stany otępienia i obniżać zdolność koncentracji. Pierwsze skutki działania są widoczne bardzo szybko i utrzymują się przez parę dni. Heroinę można wykryć jeszcze przez kilka dni od zastosowania.

Jak heroina działa na kierowcę:

- spowalnia ruchy

- upośledza myślenie

- zaburza widzenie

- wydłuża czas reakcji na bodźce

- powoduje senność i apatię.

LSD i grzyby halucynogenne

Środki te powodują nagłe i nieprzewidywalne zaburzenia psychiczne: halucynacje, zaburzenia myślenia i rozumienia otaczającego świata. Czas wystąpienia objawów w dużej mierze zależy od dawki oraz sposobu przyjęcia. Działanie utrzymuje się do kilku godzin.

Jak LSD i grzyby halucynogenne działają na kierowcę:

- uniemożliwiają prawidłową ocenę sytuacji

- wywołują niebezpieczne reakcje na bodźce

- silnie zaburzają koncentrację

- powodują widzenie rzeczy, których nie ma

- wywołują uczucie bycia obok siebie.

Dopalacze

Są to wyjątkowo groźne substancje, które powodują poważne konsekwencje zdrowotne. Mogą prowadzić do silnego zatrucia, a nawet do śmierci. Skutki stosowania dopalaczy to m.in. silne bóle i zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca, utrata przytomności, problemy z koncentracją, stany lękowe, problemy z oddychaniem, omamy i halucynacje, myśli samobójcze, zaburzenia koordynacji i drżenie rąk, napady paniki, niekontrolowane wybuchy agresji.

Jak dopalacze wpływają na kierowcę?

Działanie może być podobne do działania innych narkotyków lub alkoholu, jednak ze względu na różny, często nieznany skład dopalaczy nie sposób przewidzieć, jak zadziałają w konkretnym przypadku. Mogą powodować halucynacje, senność, uczucie zmęczenia, przyspieszenie bicia serca.

Ile kierowcy mogą mieć promili w wydychanym powietrzu?

Kierowca musi pamiętać, że alkohol zaczyna być wchłaniany i rozprowadzany po organizmie zaraz po spożyciu. Ilość, rodzaj oraz natężenie efektów związanych z alkoholem zależy od jego stężenia we krwi. Prawo o ruchu drogowym zabrania kierowania pojazdem osobie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Słowo „pojazd” oznacza nie tylko samochód czy motocykl, lecz także rower lub łódź motorową.

Polskie prawo pod kątem jazdy pod wpływem alkoholu rozdziela kierowców na trzy typy.

Typ pierwszy:

To są osoby, u których badanie alkomatem dało zerowy wynik zawartości alkoholu w organizmie. Przepisy dopuszczają bowiem niekaraną granicę stężenia alkoholu do 0,2 promila, z czego „do” ma tu kluczowe znaczenie. Sankcji nie poniesie zatem kierowca z wartością na alkomacie do 0,1999999... promila.

Typ drugi:

Kwalifikują się do niej osoby, u których policyjny alkotest podczas kontroli wskazał od 0,2 promila do 0,5 promila.

Stan po spożyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:

- stężenia we krwi od 0,2 promila do 0,5 promila alkoholu albo

- obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.

Typ trzeci:

Należą do nich osoby przyłapane podczas jazdy samochodem ze stężeniem alkoholu w wydychanym powietrzu przekraczającym 0,5 promila.

Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:

- stężenia we krwi powyżej 0,5 promila alkoholu albo

- obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.”

Odpowiedzialność prawna kierowców

Nietrzeźwi kierowcy wciąż stanowią plagę na polskich drogach, zwłaszcza w okresach świątecznych lub podczas tzw. długich weekendów. Wielu z nich „wpada” w ręce policjantów zupełnie przypadkowo. Owszem, przyznają, że kilka/kilkanaście godzin wcześniej pili alkohol, ale nie przypuszczali, że alkomat wciąż pokaże niedopuszczalną przez prawo wartość. Do kierowania pojazdem skusiło ich bowiem dobre samopoczucie lub brak objawów kaca. Złe oszacowanie własnego stanu trzeźwości niemal na pewno zakończy się stosowną karą. Utrata prawa jazdy wydaje się być najlżejszą z nich. W świetle prawa za jazdę w stanie „po spożyciu alkoholu” (stężenie we krwi od 0,2 promila do 0.5 promila alkoholu) traktowana jest jako wykroczenie. Kwestię odpowiedzialności reguluje kodeks wykroczeń.

Kierowca może ponieść następujące sankcje:

- 10 punktów karnych,

- dostać zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat (art. 29 § 1 k.w.). W przypadku pozbawienia prawa jazdy na okres przekraczający rok kierowca musi powtórnie zdawać egzamin w celu ponowne go uzyskania prawa jazdy.

- zapłacić grzywnę od 20 zł do 5 000 zł (art. 24 k.w.)

- sprawca podlega karze aresztu, która może być wymierzona w wymiarze od 5 do 30 dni (art. 19 k.w.)

W świetle prawa za jazda w stanie nietrzeźwym (od 0,5 ‰) traktowana jest jako przestępstwo. Kwestię odpowiedzialności reguluje kodeks karny. Kierowca może ponieść następujące sankcje:

- 10 punktów karnych,

- grzywna, która jest uzależniona od dochodów,

- sankcja w wysokości od 5 000 zł do 60 000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej,

- kara ograniczenia lub pozbawienia wolności do lat 2 lat

- minimum 3-letni zakaz prowadzenia pojazdów.

Podstawową karą dla rowerzysty w stanie po spożyciu alkoholu jest:

- mandat w wyskości od 300 zł do 500 zł, w sytuacji gdy stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu mieści się w granicach od 0,1 mg do 0,25 mg na dm3, tj. od 0,2 do 0,5 promila.

- mandat w wyskości 500 zł, w sytuacji gdy znajduje się wstanie nietrzeźwości, stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu jest większe niż 0,25 mg na dm3, tj. większe niż 0,5 promila, lub w stanie nietrzeźwości powyżej 0,5 promila.

Wysokość i rodzaj kary dla rowerzysty po spożyciu alkoholu często zależy od policjanta. Jeśli dopatrzy się on znamion zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, rowerzysta może nawet stanąć przed sądem. Sąd może orzec karę grzywny w wysokości do 5 tys. zł. Co więcej, polskie przepisy przewidują również kary aresztu od 5 do 14 dni oraz zakaz prowadzenia pojazdów niemechanicznych nawet na okres do 3 lat.

Widzisz pijanego kierowcę? Odważ się i zareaguj!

Dziwne manewry na drodze, przekraczanie pasa jezdni, brawurowa jazda lub wręcz przeciwnie: nadmierna ostrożność – to mogą być sygnały świadczące, że kierowca jest pod wpływem alkoholu. W takiej sytuacji nie wolno pozostawać biernym. Odpowiednia reakcja może uratować czyjeś zdrowie albo życie.

Jak rozpoznać pijanego kierowcę?

Nietrzeźwi mogą ignorować znaki lub sygnalizację świetlną i mieć trudności z utrzymaniem auta na właściwym pasie jezdni. Przekraczają linię rozdzielającą pasy, zwłaszcza podczas pokonywania zakrętów, wykonują gwałtowne manewry, zapominają o włączaniu kierunkowskazów. Zdarza się, że pijany kierowca jedzie w nierównym tempie: gwałtowanie przyspiesza i zwalnia bez przyczyny. Alkohol może zadziałać na kierującego pobudzająco. Wówczas jedzie on szybko i ryzykownie. Na niektórych alkohol działa z kolei usypiająco – wtedy kierowca będzie jechał przesadnie wolno i ostrożnie. Gdy obserwujemy podobne zachowania na drodze, bezwzględnie powinniśmy zareagować. Po kołami aut prowadzonych przez pijanych kierowców każdego roku giną setki ludzi.

Odpowiedzialna postawa może pomóc uniknąć kolejnych tragedii. Należy pamiętać, że prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi lub więcej niż 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu) jest przestępstwem. Zgodnie z Kodeksem postępowania karnego każdy, kto dowie się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić prokuratora lub policję (art. 304 § 1 Kodeksu postępowania karnego). Co ważne, zgłoszenia można dokonać anonimowo. W takim przypadku funkcjonariusze również podejmą interwencję. Jeśli przypuszczenia okażą się niesłuszne, zgłaszającemu nie grożą żadne konsekwencje.

Zatrzymanie obywatelskie

Prawo zezwala każdemu na ujęcie pijanego kierowcy na gorącym uczynku. Umożliwia to art. 243 Kodeksu postępowania karnego, zgodnie z którym obywatelskiego zatrzymania może dokonać dowolna osoba będąca świadkiem przestępstwa. Co ważne, nie musi to być osoba pokrzywdzona – wystarczy, że obserwuje przestępcę. Można np. wyjąć kluczyki ze stacyjki auta pijanego kierowcy i uniemożliwić mu jazdę albo zablokować samochód w taki sposób, by nie mógł ruszyć. Koniecznie należy jednak pamiętać o własnym bezpieczeństwie. Nie powinno się podejmować działań, jeśli osoba pod wpływem alkoholu jest silniejsza fizycznie albo agresywna. W takiej sytuacji najlepiej wezwać policję, dzwoniąc pod numer alarmowy 112.