1.     Czy woda dostarczana przez wodociągi jest bezpieczna?

Woda wodociągowa z sieci ZWiK Sp. z o.o., która jest dostarczana mieszkańcom Przylepu oraz  Łężycy jest na bieżąco monitorowana i jest bezpieczna. Nie ma możliwości, żeby doszło do zanieczyszczenia wody wodociągowej w związku z pożarem w Przylepie.

Woda w miejskiej sieci wodociągowej spełnia rygorystyczne normy, określone dla wody pitnej. Jest badana na wielu etapach produkcji i jest sprawdzana od chwili poboru poprzez kolejne procesy uzdatniania, jej przepływu w sieci, na pompowniach oraz na końcówkach sieci.

Woda dostarczana mieszkańcom Przylepu przez ZWiK Sp. z o.o. jest ujmowana ze studni głębinowych przy ul. Zjednoczenia, natomiast os. Czarkowo ma dostarczaną wodę produkowaną na Stacji Uzdatniania Wody w Zawadzie,  „stara” część Sołectwa Łężyca posiada wodę ujmowaną z lokalnego ujęcia głębinowego. Miejsca te są stale monitorowane.

 

2.     Czy mogę spożywać wodę ze studni głębinowej?

 

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Zielonej Górze prowadzi badania źródeł wody zdatnej do spożycia z niepublicznych ujęć, np. ze studni głębinowych, z miejsc przyległych do terenu objętego pożarem magazynu odpadów niebezpiecznych w sołectwie Przylep.

 

Analiza próbek ze studni przydomowych odbywa się z wybranych punktów oraz adresów z Przylepu i Łężycy - według rekomendowanej siatki pobrań. Próbki wody z posesji są pobierane przez pracowników Sanepidu, przy udziale Urzędu Miasta bezpośrednio z kranów podłączonych do prywatnych ujęć głębinowych zasilających budynki. Otrzymane wyniki dają miarodajny obraz czy na danym terenie doszło do ewentualnego skażenia. Obecnie wyniki przeprowadzanych przez sanepid badań wody z pobranych studni nie wykazują śladów jej skażenia.

 

3.     Co mam zrobić z warzywami z mojego ogródka? Czy mogę je spożywać?

 

2 sierpnia 2023 r. Urząd Miasta Zielona Góra po raz kolejny przekazał próbki gleby i płodów rolnych z okolic pożaru magazynu odpadów niebezpiecznych w Przylepie do badań. Próbki pobrano z miejsc znajdujących się w różnej odległości od epicentrum.

Proces badawczy gleby i płodów rolnych będzie wykonany przez firmę J.S.Hamilton posiadającą wieloletnie doświadczenie w tego typu badaniach oraz odpowiednie certyfikaty i akredytacje.
Badania potrwają około 14 dni. Do czasu otrzymania wyników, zgodnie z rekomendacją Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wielkopolskim, nie zaleca się spożywania płodów rolnych z przydomowych ogródków z miejscowości Przylep i Łężyca.

 

4.     Gdzie mogę zgłosić, aby przebadano wodę z mojej studni głębinowej?

 

Zgłoszenie wody do przebadania proszę przesłać na adres e-mail: kontakt@um.zielona-gora.pl

 

5.     Czy można wychodzić z domu bez obawy o zatrucie?

 

Tak, można wychodzić z domu. Należy jednak unikać miejsc bezpośrednio okalających miejsce pożaru.

 

6.     Na terenie byłych zakładów mięsnych jest wiele firm. Czy można tam korzystać z wody?

 

Tak, na terenie dawnych zakładów mięsnych w Przylepie, w firmach, które tam działają woda jest zdatna do spożycia. Firmy te są podłączone do miejskiej sieci wodociągowej. Zielonogórskie Wodociągi i Kanalizacja na bieżąco monitorują miejską sieć wodociągową, a otrzymywane wyniki nie wykazują żadnego zanieczyszczenia ani skażenia.

 

7.     Czy z terenu ogródków działkowych znajdujących się w pobliżu miejsca pożaru także zostaną pobrane próbki gleby i warzyw?

 

2 sierpnia 2023 r. Urząd Miasta Zielona Góra po raz kolejny przekazał próbki gleby i płodów rolnych z okolic pożaru magazynu odpadów niebezpiecznych w Przylepie do badań. Próbki pobrano z miejsc znajdujących się w różnej odległości od epicentrum.

Proces badawczy gleby i płodów rolnych będzie wykonany przez firmę J.S.Hamilton posiadającą wieloletnie doświadczenie w tego typu badaniach oraz odpowiednie certyfikaty i akredytacje.
Badania potrwają około 14 dni. Do czasu otrzymania wyników, zgodnie z rekomendacją Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wielkopolskim, nie zaleca się spożywania płodów rolnych z przydomowych ogródków z miejscowości Przylep i Łężyca.

 

8.     Co z zanieczyszczeniem cieków wodnych przez wodę pogaśniczą? Czy są bezpieczne?

 

Woda w ciekach wodnych jest skażona tylko na odcinku od miejsca pożaru do miejscowości Płoty. Zostało zamówione specjalistyczne czyszczenie Gęśnika oraz stawów w okolicy pożaru w sołectwie Przylep. Urząd Miasta nawiązał kontakt z firmą Art Strefa z Wrocławia, która specjalizuje się w skutecznym oczyszczaniu wód powierzchniowych. W ramach złożonego zamówienia przedsiębiorstwo zajmie się skażeniem Gęśnika oraz stawów w okolicy spalonej hali w Przylepie.

 

Planowana remediacja obejmować będzie wody Gęśnika zgromadzone pomiędzy pierwszą i drugą zaporą straży pożarnej, które powstały, aby powstrzymać rozprzestrzenianie się skażenia po pożarze magazynu. W ramach zamówienia oczyszczone zostaną również dwa stawy o pojemności ok. 4 tys. m3 każdy, które znajdują się na pobliskiej działce.

 

Filtracja wód będzie się odbywać z wykorzystaniem kontenerowej stacji usuwania zanieczyszczeń bazującej na innowacyjne technologii Ion Art. Metale ciężkie zostaną usunięte za pomocą złoża katalox light po wcześniej filtracji mechanicznej. Oczyszczona woda będzie trafiała poniżej drugiej tamy strażackiej. W przypadku Gęśnika wykonawca szacuje, że od momentu zamontowania instalacji proces mógłby się zakończyć w ciągu cztery dni, ale pod warunkiem, że nie dojdzie do zasilenia cieku dodatkową wodą.

 

Nieco dłużej mają potrwać prace związane ze stawami, które rozpoczęłyby się po oczyszczeniu Gęśnika. Tam Art Strefa potrzebowałaby na każdy zbiornik ok. 23 dni.

 

Przypominamy, że woda w ciekach wodnych nigdy nie była zdatna do spożycia.

 

 

9.     Zauważyliśmy transporty samochodów w asyście policji, które coś wywożą z miejsca pożaru. Co to jest i gdzie te samochody jadą?

 

Transportami z miejsca pożaru magazynu w Przylepie jest przewożona woda pogaśnicza wymieszana z trocinami. Odpady te trafiają do spalarni odpadów niebezpiecznych w Ciepielówku.

Transporty nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi, zwierząt i środowiska. Odpady są transportowane w specjalnych, uszczelnionych kontenerach przygotowanych do przewożenia tego typu materiałów, nie ma więc możliwości, aby doszło do wycieku.

Każdy transport przygotowywany jest pod nadzorem specjalisty ds. ADR, dowódcy Państwowej Straży Pożarnej oraz policji, która odpowiedzialna jest za konwojowanie transportu oraz planowanie trasy przejazdu. Wyznaczona trasa, jest możliwe najkrótszą i najbezpieczniejszą trasą do miejsca utylizacji odpadów. Konwój Policji zabezpiecza transport, aby nie doszło do żadnej nieprzewidzianej kolizji drogowej, a także pozwala na szybkie pokonanie trasy pomiędzy miejscem załadunku a miejsce utylizacji odpadów.

 

10.  Czy są robione badania powietrza?

 

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze przekazał, że badania jakości powietrza były prowadzone na stacji przy ul. Krótkiej w centrum Zielonej Góry, ale również z ambulansu pomiarowego zlokalizowanego przy ul. Odrzańskiej w Łężycy oraz z terenu przy pogorzelisku.

 

Na stacji pomiarowej przy ul. Krótkiej badania prowadzone w dniach od 21 do 25 lipca nie wykazały przekroczeń poziomów dopuszczalnych dla zanieczyszczeń mierzonych pod kątem ochrony zdrowia i życia mieszkańców. Warto zaznaczyć, że wśród badanych substancji znalazły się m.in. benzen, etylobenzen, mpksylen, toluen, PM10, dwutlenek azotu oraz dwutlenek siarki.

 

Od godz. 13.00 23 lipca, do godz. 15.00 25 lipca, przy ul. Odrzańskiej w Łężycy ustawiony był ambulans pomiarowy WIOŚ, który również badał powietrze pod kątem stężeń benzenu, etylobenzenu, ksylenu, toluenu, PM10, dwutlenku azotu oraz dwutlenku siarki. Podobnie jak w przypadku ul. Krótkiej analizy nie wykazały przekroczenia norm i były znaczenie poniżej tych wartości.

 

Od godz. 18.00 25 lipca, do godz. 8.00 27 lipca, specjalny pojazd WIOŚ monitorował również teren w sąsiedztwie pogorzeliska pod kątem tych samych substancji. Badania wskazały na relatywnie wysokie stężenia lotnych związków organicznych.

Inspektorat precyzuje przy tym swoje analizy: stężenia godzinne etylobenzenu nie przekroczyły wartości określonych w rozporządzeniu Ministerstwa Środowiska. Z kolei stężenia benzenu były bliskie normom lub w niektórych godzinach nieznacznie ją przekraczały. Stężenia toluenu oraz ksylenów wyraźnie i znacząco przekraczały określone wartości. Zdaniem WIOŚ wysokie wyniki były związane z bliskością miejsca pożaru.

 

27 lipca na stronie WIOŚ opublikowano wyniki badań powietrza z 22 i 23 lipca 2023 r. z pięciu wytypowanych punktów pomiarowych: w Zawadzie, Łężycy, Chynowie, Stożnem i Janach. Punkty obrano zgodnie z kierunkiem rozprzestrzeniania się chmury zanieczyszczenia.

Pomiary przeprowadzono pod kątem szeregu substancji, m.in. benzenu, nitrobenzenu, chloro-benzenu, anizolu, pirydyny, ksylenu, styrenu, N-butanolu, nitrometanu i innych węglowodorów aromatycznych oraz tłuszczy, olei i wosków olejowych.

Badanie przeprowadzono za pomocą czterech metod pomiarowych, odpowiednich dla wykrycia poszczególnych substancji. Wyniki badań nie wykazały obecności wszystkich mierzonych substancji.

 

Kolejne dni to kolejne badania. Pomiary odbywały się zarówno w okolicy pogorzeliska, jak w lokalizacjach oddalonych nawet o kilka kilometrów od miejsca zdarzenia, w trakcie różnych warunków pogodowych.

 

30-31 lipca oraz 1 sierpnia badania przeprowadziła Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Chemiczno – Ekologicznego z Kędzierzyna Koźle. Wyniki wszystkich pomiarów nie wykazały szkodliwych substancji.

 

Urządzenie, którego używali strażacy to tzw. detektor RAPIDplus, który służy m.in. do identyfikacji i monitorowania toksycznych chemikaliów przemysłowych z odległości.

 

Data i lokalizacja badań:

 

- 30 lipca, godz. 7.30 – 9.00, wokół hali objętej pożarem oraz w promieniu 2 km od zakładu

- 30 lipca, godz. 14.03 – 14.40, nad miejscem objętym pożarem

- 30 lipca, godz. 16.35 – 16.54, nad miejscem objętym pożarem

- 30 lipca, godz. 21.27 – 22.00, nad miejscem objętym pożarem

- 30 lipca, godz. 22.35 – 22.48, badanie w ruchu na odcinku: ul. Zakładowa do ronda Ireny Sendlerowej (ok. 3,5 km)

- 31 lipca, godz. 6.05 – 6.23, nad miejscem objętym pożarem

- 31 lipca, godz. 7.50 – 8.43, obszar załadunku zanieczyszczonych trocin

- 1 sierpnia, godz. 6.40 – 9.40, nad miejscem objętym pożarem

- 1 sierpnia, godz. 11.05 – 11.35, nad miejscem objętym pożarem

- 1 sierpnia, godz. 20.46 – 21.32, wzdłuż ul. Strażackiej w Przylepie (na prośbę mieszkańców).

 

11.  Czy w Zielonej Górze znajdują się inne magazyny odpadów niebezpiecznych?

 

Nie, na terenie Zielonej Góry nie ma innych magazynów materiałów niebezpiecznych. Miasto nie wydaje zgody na taką działalność.

 

12.  Dlaczego została wydana zgoda na magazynowanie odpadów niebezpiecznych w Przylepie?

 

Zgoda na magazynowanie odpadów niebezpiecznych została wydana w 2012 roku. Przylep nie był wtedy częścią Zielonej Góry. Administracyjnie stanowił część gminy Zielona Góra. Zgodę na magazynowanie odpadów wydał starosta zielonogórski.

 

13.  Co zrobiło miasto, gdy dowiedziało się, że po połączeniu z gminą otrzymało także magazyn odpadów niebezpiecznych?

 

Po otrzymaniu informacji o istnieniu magazynu odpadów niebezpiecznych i nieprawidłowościach w jego funkcjonowaniu, Urząd Miasta Zielona Góra niezwłocznie wydał decyzję o cofnięciu zgody na funkcjonowanie magazynu.

 

14.  Co miasto zrobiło, aby zlikwidować magazyn odpadów niebezpiecznych?

 

Miasto wielokrotnie zwracało się o pomoc finansową w usunięciu magazynu odpadów niebezpiecznych do instytucji zarówno szczebla państwowego, jak i samorządowego. Niestety za każdym razem odpowiedź była negatywna.

Miasto chciało również aplikować o środki unijne na pozbycie się odpadów. Teren, na którym znajduje się magazyn nie był jednak własnością miasta, a osoby prywatnej i dlatego nie było możliwości na pozyskanie pieniędzy zewnętrznych.

Dopiero w 2019 roku nowelizacja ustawy o odpadach umożliwiła przejęcie prywatnego gruntu, co miasto – z zgodą Rady Miasta – uczyniło. Konieczne jednak było oczekiwanie na konkurs o dofinansowanie. W 2022 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór i miasto złożyło wniosek. Został on zaakceptowany pod względem formalnym i merytorycznym. W sierpniu 2023 r. miało nastąpić rozstrzygnięcie konkursu.

 

15.  Czy można być pewnym wyników prezentowanych badań?

 

Wszystkie badania są wykonywane przez instytucje posiadające wieloletnie doświadczenie w ich przeprowadzaniu. Laboratoria mają wymagane akredytacje i certyfikaty. Dysponują również nowoczesnym sprzętem, który pozwala na bardzo precyzyjne analizy.