Miasto Zielona Góra

Każde miasto boryka się z problemami i napotyka różne trudności na drodze swojego rozwoju. Ani w Polsce, ani na całym świecie nie znajdziemy miasta idealnego. Wyzwań, jakie stoją przed miastami jest wiele i są to między innymi: szybkie tempo starzenia się społeczeństwa, odpływ młodych mieszkańców (w wieku wczesnoprodukcyjnym), czy to w wyniku braku perspektyw zawodowych, czy też niskiej atrakcyjności i niedostosowania oferty miasta dla tej grupy wiekowej. Nie musimy od razu wywrotowo starać się o rozwiązanie każdego z tych problemów. Stawiajmy jednak kolejne kroki w kierunku poprawy jakości życia w miastach! Jednym z takich kroków może być wdrażanie instrumentu laboratorium miejskiego – urban lab.

W projekcie „Urban Lab – Miasto dla Młodych”, będziemy testować instrument urban labu skierowany do ich młodych mieszkańców. Chcemy stworzyć przestrzeń w mieście (w postaci urban labu), zapewniającą warunki do działań aktywizujących wszystkich mieszkańców, a w szczególności będących motywatorem do angażowania młodych ludzi w życie miasta.

Dlaczego ludzie młodzi? Projekt kierujemy w pierwszej kolejności do osób w wieku 13 do 35 lat*, ponieważ:

• zidentyfikowaliśmy potrzebę wdrożenia w naszym mieście instrumentu integrującego aktywności i działania dedykowane grupie młodych ludzi;
• wybrana przez nas grupa to osoby niedługo wchodzące lub posiadające czynne prawo wyborcze – to młodzi obywatele miasta, którym należy pokazywać możliwości ich indywidualnej i grupowej sprawczości;
• uczestnictwo społeczne młodego pokolenia, dzięki swojej dynamice, może oddziaływać na przemiany społeczeństwa i przeciwstawiać stagnacji życia społecznego w środowisku lokalnym, co w miastach tracących funkcje społeczno-gospodarcze jest kwestią kluczową;
• młodzi ludzie odpływają do większych ośrodków miejskich w związku z brakiem perspektyw zawodowych czy niedostosowania oferty miasta do ich potrzeb, zatem działania w ramach projektu mają przyczynić się do próby przeciwdziałania temu zjawisku.

Głównym założeniem projektu jest stworzenie warunków sprzyjających aktywnemu uczestnictwu młodych ludzi w życiu społecznym i obywatelskim, podniesienie jakości ich życia. Projekt kierujemy w pierwszej kolejności do mieszkańców w wieku 13 do 35 lat – grupy, która posiada lub niedługo będzie posiadać czynne prawo wyborcze i wpływać na wypracowywanie rozwiązań dla przyszłości swojej i kolejnych pokoleń. To tej grupie już teraz należy pokazywać możliwości współdziałania i uświadamiać o sprawczości, zarówno indywidualnej, jak i  grupowej. Dynamicznie rozwijające się młode pokolenie może nadawać kolorytu i przeciwdziałać stagnacji życia społecznego w środowisku lokalnym, szczególnie w miastach tracących swoje funkcje społeczno-gospodarcze. Chcemy, aby miasta mogły dostosować swoją ofertę, zwiększać perspektywy zawodowe, „wyciągać dłoń” do młodych mieszkańców, mówiąc tym samym: „chodź, działajmy razem”.

W ramach projektu „Urban Lab – Miasto dla Młodych” chcielibyśmy stworzyć warunki do aktywizacji młodych ludzi, które będą swoistym motywatorem do działania, angażowania się w życie miasta i pomogą młodym stać się widocznymi w debacie publicznej. Formuła i działanie urban labów będzie dostosowana do potrzeb młodego pokolenia – młodzi ludzie to przyszli dorośli obywatele miast i miasteczek, którzy, jak każdy, potrzebują być wysłuchani, potraktowani poważnie. W urban labie z założenia nie ma złych pytań, każdy pomysł czy propozycja zasługuje na wysłuchanie, a może i przetestowanie w przestrzeni – bez pouczania z perspektywy dorosłego doświadczenia. Oczywiście młodzi ludzie w kontekście tego projektu będą grupą priorytetową, stanowiącą jego trzon, jednak nie należy zapominać, że z założenia urban laby są miejscem dostępnym dla wszystkich mieszkańców. W tej fizycznej, jak i kreatywnej przestrzeni mają spotykać się interesy różnych grup użytkowników miejskich.

Jakie działania w ramach projektu planujemy podjąć? Oto kilka przykładów:

• Urban Cafe – to przestrzeń otwartego dialogu – miejsce spotkań mieszkańców, przedstawicieli miasta, organizacji społecznych i ekspertów. Wspólnie rozmawiamy, uczymy się i szukamy rozwiązań dla miejskich wyzwań,
• WspółTWÓRZ – to zaproszenie do twórczego działania. Stawiamy na kulturę, ekspresję i lokalne inicjatywy, które pomagają budować silne społeczności. Młodzi ludzie mają tu przestrzeń, by mówić własnym głosem, wyrażać siebie i współtworzyć miejską rzeczywistość,
• Architekci przyszłości – to miejskie eksperymenty, projektowanie przestrzeni i edukacja poprzez działanie. Pokazujemy, że każdy może mieć wpływ na wygląd i funkcjonowanie Zielonej Góry. Od spacerów badawczych po ogrody deszczowe i projektowanie miasta w Minecraft – stawiamy na innowacje, które mają sens,
• VisionLab – technologia w służbie miasta! – Tu stawiamy na innowacje, które powstają nie tylko dla mieszkańców, ale z mieszkańcami. Hackathony, warsztaty projektowania 3D i otwarte dane miejskie to narzędzia, dzięki którym młodzi (i nie tylko!) będą współtworzyć rozwiązania poprawiające codzienne życie w Zielonej Górze,
• Mindcraft – rozwój zaczyna się od środka – Nie tylko technologia się liczy – nasza uwaga kieruje się także do świata emocji, samoświadomości i kompetencji społecznych. Podczas warsztatów rozwojowych młodzież będzie pracować nad swoją otwartością, empatią i pomysłami na lepsze miasto.

W trakcie trwania projektu „Urban Lab – Miasto dla Młodych” będziemy mogli zobaczyć jakie działania sprawdzają się w naszym mieście a następnie poprawić, przekształcić czy jeszcze lepiej dostosować do realiów naszej aglomeracji. Wszystko to, czego wspólnie się nauczymy w trakcie realizacji projektu, dzięki testowaniu instrumentu urban labu w Zielonej Górze, będzie wykorzystane w publikacjach projektowych bezpłatnie udostępnianym innym polskim samorządom w obrębie pilotażu.

*według Unii Europejskiej status młodzieży przypisuje się osobom w wieku między 13 a 35 lat; młodość kończy się po przekroczeniu 35 roku życia (przeciętnie w wieku 35 lat i trzech miesięcy, CBOS, 2007).

Projekt „Urban Lab – Miasto dla Młodych” jest realizowany przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej we współpracy z Instytutem Rozwoju Miast i Regionów.

Całkowity koszt projektu wynosi: 6 582 045,10 zł

Projekt „Urban Lab – Miasto dla Młodych”  jest współfinansowany w ramach programu Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich 2021-2027. Dotacja współfinansowana jest w 79,71 % ze środków Unii Europejskiej, w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach PTFE 2021-2027 oraz w 20,29 % z budżetu państwa.