Miasto Zielona Góra jest wspólnotą samorządową osób zamieszkujących na jego terenie.

Miasto wykonuje zadania publiczne o znaczeniu lokalnym jako gmina o statusie miejskim, jak również zadania powiatu jako powiat grodzki (miasto na prawach powiatu).

• do zakresu działania miasta należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów;
• do zadań własnych miasta należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców miasta, zwłaszcza wykonywanie zadań użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych;
• w szczególności zadania własne obejmują sprawy:
  • ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej;
  • miejskich dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;
  • wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz;
  • lokalnego transportu zbiorowego;
  • ochrony zdrowia;
  • pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych;
  • miejskiego budownictwa mieszkaniowego;
  • edukacji publicznej w zakresie szkół podstawowych i gimnazjów;
  • kultury, w tym bibliotek miejskich i innych placówek upowszechniania kultury;
  • kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych;
  • targowisk i hal targowych;
  • zieleni miejskich i zadrzewień;
  • cmentarzy miejskich;
  • porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania miejskiego magazynu przeciwpowodziowego;
  • utrzymania miejskich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych;
  • polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej;
  • wspierania i upowszechniania idei samorządowej;
  • promocji miasta;
  • współpracy z organizacjami pozarządowymi;
  • współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
• ustawy określają, które z zadań własnych mają charakter obowiązkowy;
• miasto ma obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a także z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów, jeśli nakazują to ustawy;
• zadania z zakresu administracji rządowej miasto może wykonywać również na podstawie porozumienia z organami tej administracji;
• miasto może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego;
• wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.